Depot Boijmans Van Beuningen
Depot Boijmans Van Beuningen opende op zaterdag 6 november de deuren voor het publiek. Het eerste publiek toegankelijke kunstdepot, ontworpen door architectenbureau MVRDV, is uniek in de wereld en staat naast Museum Boijmans Van Beuningen in het Museumpark in Rotterdam. Nergens ter wereld bestaat een dergelijk werkgebouw, waar naast het openbaar maken van de museumcollectie, een blik achter de schermen van het museumwerk wordt gegeven, waar ook private collecties en bedrijfscollecties in zijn ondergebracht. Het nieuwe depot is nu al uitgegroeid tot een nieuw Rotterdams icoon.
De gedachte achter het ontstaan van het depot is dat een gemiddeld kunstmuseum zo’n 8% van hun collectie kan tonen aan het publiek. Het overgrote deel van de collectie is namelijk opgeborgen in depots die afgesloten zijn voor publiek. Met het depot heeft Boijmans een wereldprimeur.
De collectie van Museum Boijmans Van Beuningen is wereldberoemd. De verzameling groeit al meer dan 170 jaar en bestaat uit zo’n 151.000 objecten. De hele collectie is opgeslagen bij elkaar, gerangschikt in het depot en gestructureerd in veertien klimaatgecontroleerde compartimenten ingericht met rekken, stellingen en kasten voor alle verschillende kunstwerken. Er zijn depots voor schilderijen, metalen, voor organische en niet organische materialen, zwart-wit- en kleurenfotografie. In de depotruimtes worden luchtvochtigheid en temperatuur stabiel gehouden.
BlonkStaal doet staal,
denkt staal en is staal!
Uitdaging
De buitenkant van Depot Boijmans Van Beuningen ziet er spectaculair uit met de spiegelende façade waarin de hele stad weerspiegeld wordt. De binnenkant is net zo spectaculair. Bij de inrichting van het depot werkt Boijmans samen met kunstenaars John Körmeling, Marieke van Diemen en Pipilotti Rist. Körmeling ontwerpt het entreegebied en de winkel, Van Diemen The Maze en Rist maakt een lichtkunstwerk dat geprojecteerd wordt aan de buitenzijde van het depot.
Hoe vertaal je een ontwerp van een kunstenaar naar een daadwerkelijk realistisch object? Door een partij te zoeken die goed kan luisteren, met je meedenkt en sterk is in het vertalen van wensen naar realiteit. Aangedragen door een architect waarmee wij eerder succesvolle projecten hebben afgerond, kwam Museum Boijmans Van Beuningen hiervoor bij BlonkStaal uit.
Zwevende vitrines
In het midden van het depot bevindt zich een grote rechthoekige open ruimte, het Atrium, die van de begane grond tot aan het dak van het gebouw loopt. De ruimte wordt doorkruist door zigzagtrappen à la Giovanni Piranesi en er zijn twee glazen liftschachten die de kopse kant van het Atrium afsluiten. Tussen de trappen en liften door, moest een concept bedacht worden om steeds een wisselend deel van de collectie te presenteren. Hiervoor is beeldend kunstenaar Marieke van Diemen gevraagd. Haar ontwerp in het depot is The Maze: een driedimensionaal doolhof in het atrium met dertien zwevende vitrines waarin kunstwerken en voorwerpen uit de depots worden getoond. De vitrines variëren in vorm en formaat.
Al deze vitrines zijn door BlonkStaal tijdens de bouw van het depot in afstemming met Marieke van Diemen en aannemer BAM Bouw en Techniek gemaakt, geleverd en gemonteerd. De grootste vitrine zweeft op de zesde verdieping en is 6 x 5 x 5 meter. Het volume van de vitrines bij elkaar opgeteld is bij benadering 400 m3. Uiteraard zijn deze volledig ingepakt en beschermd achtergelaten, totdat de ruwbouw klaar was. Pas op het allerlaatste moment is door Interior Glassolutions het glas eromheen geplaatst. Tot slot hebben we voor het tentoonstellen van de vele verschillende kunstwerken in de vitrines speciale klemmen ontworpen en gemaakt waarmee de objecten kunnen worden bevestigd aan een staalkabel.
Vitrine 9
Na oplevering van de allerlaatste vitrine was ontwerper Marieke van Diemen nog niet helemaal overtuigd van het eindresultaat. Wanneer zij in het atrium omhoog keek en de wirwar van glazen zwevende vitrines zag, was er nog een lege plek die opgevuld moest worden. Dit heeft het depot doen besluiten om vitrine 9, terwijl deze al hing, te gaan verhogen. Deze aanpassing hebben we met het team ter plekke kunnen realiseren en zijn daarom extra trots op het fantastische eindresultaat van het atrium.
Mezzanine
Na de succesvolle oplevering van de vitrines zijn we vanwege ons vakwerk en flexibiliteit door Boijmans Van Beuningen benaderd voor een tweede opdracht met architect John Körmeling. Körmeling heeft het ontwerp van het interieur inclusief de verlichting voor de entreehal gemaakt. De aanvankelijk stenen wand tussen de entreehal voor de bezoekers en de opslag van de kunst heeft hij vervangen door een glazen wand: zo is de cirkelvormige ruimte van het depot te zien. In de hal heeft hij een vrijstaand balkon ontworpen, dat meegaat met de ronding van het gebouw. Het mooie van het ontwerp is dat je zo je blik kunt richten op allerlei bijzondere aspecten en werkzaamheden in het ronde werkgebouw.
Met zijn maquette van het entreegebied stapte John Körmeling bij ons binnen. Nadat we met elkaar rond de tafel hadden gezeten met een constructief plan als uitkomst, zijn we aan de slag gegaan om de 40 meter lange vrijstaande balkon in onze werkplaats te produceren. Tijdens de bouw kwam John regelmatig polshoogte nemen.
Montage
De uitdaging van dit project zat hier met name in de montage op locatie. De onderdelen van de mezzanine hebben we zo gemaakt dat ze precies door de deur (2×2 m) van het depot zouden passen. Met behulp van onze kleine kraan hebben we alles naar binnen gereden om het daar vervolgens allemaal op te bouwen en aan elkaar te bevestigen.
Op deze mezzanine bevinden zich twee trappen en een zwevende loopbrug boven de toegangsdeur en de entree van het depot. De laatste fase in de afronding zijn de lockers bovenop de mezzanine waar bezoekers spullen in kunnen opbergen en worden er er aan de reling haakjes in de vorm van bolletjes in allerlei verschillende kleuren bevestigd. Direct onder de tussenvloer is de museumwinkel en hiervoor hebben aan de onderkant van de mezzanine een aantal lange rails bevestigd waar kasten in worden gehangen.
Object met videokunst
Het laatste project was een hele bijzondere uitdaging en betrof een kunstobject buiten. Ontworpen door de wereldberoemde Zwitserse videokunstenares Pipilotti Rist. Het kunstwerk voor het depot is een mix van video- en omgevingskunst. De video-installatie ‘Het leven verspillen aan jou’ is dagelijks vanaf zonsondergang te ervaren in het Museumpark tussen depot en Museum Boijmans Van Beuningen.
Wij zijn gevraagd om een 16 meter hoog object te maken met in de top ruimte voor twee projectoren die de videokunst projecteren op de grond en wordt gereflecteerd door de spiegelende façade. Deze opdracht daagde ons uit door de hoogte, de vorm en de combinatie van polyester met staal. De polyester kop is gemaakt door Jules Dock en vervolgens bevestigd op onze stalen constructie. Voordat het object bevestigd en gemonteerd kon worden, heeft CP Phenolics het in de gewenste kleuren gespoten. Vervolgens had het afmonteren van dit object ook de nodige voeten in de aarde, want een speciale kraan en geen hoogtevrees hebben zijn hierbij een must. Maar we gaan graag uitdagingen aan en kunnen met trots ook bij dit laatste project zeggen; het eindresultaat mag er zijn!
Hoe kijken we terug op deze projecten
Allereerst zijn we enorm trots dat we als BlonkStaal hieraan hebben mogen meedenken en meewerken. Wat een ervaring om hier deel van uit te maken en te mogen samenwerken met vele professionele partijen. Om aan tafel te zitten met ontwerpers, architecten en kunstenaars en vervolgens van hun ontwerp een realistisch object te maken. We danken Museum Boijmans Van Beuningen in het vertrouwen en voor deze unieke ervaring.